Chúng ta có một câu hỏi vui, bằng tiếng Anh như sau:
“Sell sex or sell scent?”
Khẳng định lại, tôi không phải thể loại vọng ngoại theo lối cứ đệm tiếng Anh loạn lên khi viết bài hay giao tiếp. Tôi giữ nguyên câu hỏi bằng tiếng Anh, vì nó gọn gàng dễ hiểu và “toàn Sờ”. Có ai đó nghi ngờ tôi có “tham vọng” câu khách khi dùng câu hỏi tiếng Anh trên. Tôi không chối.
Không biết các bạn yêu mùi hương có “bị” giống tôi không? Lúc mới mon men chạm sở thích này, tôi đặc biệt bị ám ảnh bởi các tấm hình quảng cáo. Hồi đó, những năm 90, chúng ta không nhiều cơ hội thử nước hoa như bây giờ. Hồi ấy nào đã có các trung tâm thương mại để thử thoải mái đâu. Cái thời mà một số ít shop xa xỉ nhỏ lẻ, nước hoa bày chen chúc trong tủ kính khóa im ỉm, sinh viên học sinh giản dị chỉ dám chạy qua chầm chậm ngó qua ngó lại, đố dám mở mồm xin thử mùi hương. Tôi yêu bộ môn tiếng Anh, nên mua tạp chí tiếng Anh đọc hàng tháng. Trong các cuốn tạp chí, luôn có rất nhiều tấm hình quảng cáo nước hoa khiên tôi vừa khao khát, lại vừa ám ảnh. Tôi sưu tập, dán đầy nhà. Giờ còn lưu lại một vài tấm hình ấn tượng và nhớ dai nhất, xin được “khoe” với bạn đọc:
Quảng cáo mùi hương D&G Masculine của nhà Dolce & Gabbana nhìn rất nhục dục, cầu kì. Tương đối phù hợp với mùi hương ngái xanh ngột ngạt và nồng nhiệt. Mùi hương này giờ đã ngừng sản xuất.
Mùi hương mang tên Dolce & Gabbana for men. Loại mùi gỗ quyện thuốc lá tuyệt đẹp, nam tính, và cuốn hút. Mùi hương hay và sâu sắc hơn so với tấm hình quảng cáo kia nhiều. Nhìn tấm hình, người ta dễ nhầm với một quảng cáo đồ lót không tên tuổi. Đã từng bị ngừng sản xuất, sau nhà Dolce & Gabbana làm lại mùi hương và bán ra thị trường. Bản mới ngửi nhạt nhòa hơn so với bản gốc rất nhiều.
Mùi hương Obsession for Men của CK rất táo bạo và sáng tạo khi dùng vẻ đẹp ma mị của người phụ nữ để minh hoa cho mùi hương ấm nồng lịch lãm dành cho nam giới, cụ thể đây là Kate Moss.
Tôi còn vài tấm nữa muốn khoe, nhưng sợ loãng bài viết nên tạm cất đi. Có bạn tinh ý thắc mắc, hồi đó đâu có chỗ thử nước hoa, tại sao nhìn vào mấy tấm hình quảng cáo này mà người viết lại có thể biết sơ sơ về các mùi hương thế? Xin trả lời thật lòng, tôi nhìn hình quảng cáo, rồi tự huyễn hoặc, và… mua mà chưa kịp thử đấy. Thật may, thời ấy, nước hoa chưa búa xua vô hồn như bây giờ. Các quảng cáo nước hoa dùng yếu tố sex để câu khách cũng chưa đến nỗi bị xem là quá phản cảm hay trống rỗng. Tôi mua, dùng, và thấy hài lòng. Mặc dù có chút băng khoăn, mùi hương ngửi hay lắm, tuy nhiên, không thấy có vị gợi dục.
Tôi nghĩ, có lẽ rất nhiều người “bị” giống như tôi, nhìn hình “nóng” là cũng nóng người theo, rút ví ra chơi sang sắm sửa mà chưa kịp định hình xem mùi hương có thực sự phù hợp với mình không. Phong trào Sell Sex trong mùi hương không dừng lại. Sang đến thiên niên kỉ mới, con người hiên đại hơn, và dường như là thích “cảnh nóng” hơn. Và các quảng cáo nước hoa lại càng “thăng hoa”.
Unforgivable của Sean John, với thông điệp cuộc sống thiếu đam mê là không thể chấp nhận. Vậy nên chàng nhạc sĩ Sean John, sau khi “hạ gục” (ít nhất) hai quý cô, đã ngồi đờ đẫn trầm ngâm ngẫm nghĩ. Tấm hình đen trắng nom khá “mùi mẫn” kèm theo thông điệp cá tính kia, theo bạn thì nên hiểu sao cho phải?
Nếu bạn tò mò về quá trình trước khi “lên giường” của bộ ba ấy, thì đây là tấm hình quảng cáo Unforgivable Woman. Rất “nỏng nảy” và “manh động”. Tư thế sỗ sàng từ phía sau của Jean John, kèm theo bàn tay quờ quạng đáng tranh cãi.
Sang thiên niên kỉ mới rồi, nhà Dolce & Gabbana vẫn không chán sex. Thậm chí còn sex mạnh và sang hơn, khi mời loạt người mẫu đắt giá làm nền cho bộ mùi hương lấy cảm hứng từ… bài tarot. Ý tưởng rất “đắt”. Tuy nhiên, thực tế thì đây là bộ mùi nhạt nhẹ, an toàn, và không có chút vị tarot bí ẩn nào cả.
Jean Paul Gaultier tiếp tục lôi kéo khách hàng nam và rất nhiều khách hàng đồng tính bằng “tham vọng” Le Beau Male, tức Trai Đẹp. Hào quang của quá khứ Le Male kèm theo tấm hình quảng cáo rất gợi cảm cũng không thể cứu vãn một mùi hương dở.
Đỉnh điểm là Marc Jacobs với Bang. Nhà thiết kế yêu bản thân mình đến nỗi chấp nhận “hi sinh” vì “nghệ thuật”. Nhiều người coi đây là hành động dũng cảm. Tôi thì thấy tấm quảng cáo phản cảm. Thật may, Bang là mùi hương trái ngược hoàn toàn với tấm hình quảng cáo này.
Từng có kha khá kinh nghiệm giữa quảng cáo và thực tế, tôi dần nhận ra, người ta đã lạm dụng yếu tố sex quá sỗ sàng và xô bồ vào quảng cáo mùi hương. Chính sự không chừng mực này đã dẫn đến nhiều thảm họa. Nhiều người thấy quảng cáo nước hoa của Sean John phản cảm và quá thô lỗ. Nhiều tổ chức nhân quyền kêu gọi người tiêu dùng nữ tẩy chay những thương hiệu nước hoa ưa lấy thân thể phụ nữ hở hang ra làm phương tiện câu kéo người mua một cách không cần thiết. Nếu để ý, bạn sẽ thấy ngay cả trong chuyện quảng cáo nước hoa, phụ nữ cũng bị thiệt thòi. Mẫu nữ thường được mô tả như những đối tượng có level thèm khát cao, hoăc không thể tự chủ, hoặc mặc những bộ đồ hở hang vô lối, hoặc bị dồn vào những tư thế “sự đã rồi” nên cứ đường hoàng xuôi theo sự thúc ép của nam giới. Giờ, người tiêu dùng thông minh tỉnh táo hơn. Những tấm hình quảng cáo kiểu này, xem cho vui, rồi quên. Giờ, người ta không còn rút tiền ra chỉ vì cái quảng cáo gợi dục. Ít nhất là bản thân tôi. Ngửi nhiều mùi hương có cái quảng cáo rõ bỏng mắt, tôi chỉ ước sao người ta không bỏ bớt thời gian công sức cho cái quảng cáo, mà dồn sức thực sự cho nhân vật chính, tức mùi hương.
Tóm lại, tôi nghĩ ý tưởng dùng sex để bán mùi hương chưa phải là ý tưởng dở và cũ. Nó luôn tươi mới và tràn trề xúc cảm, như bản thân chuyện tình dục vậy. Tuy nhiên, không phải là nhà nước hoa nào cũng giỏi sex, biết cách sex khiến người ta thấy hài lòng. Bỏ qua vô vàn những mùi hương vô hồn kèm theo quảng cáo gợi dục vô nghĩa, tôi ấn tượng cách sử dụng sex trong quảng cáo mùi hương của nhà Yves Saint Laurent, và đặc biệt là Tom Ford. Cả hai nhà nước hoa này đều không ngại… nuy, một cách trắng trợn và thẳng thắn khoái cảm nhất. Nếu nhà YSL có nhiều quảng cáo nước hoa ngập tràn nhục cảm lại không thiếu bay bổng lãng mạn, thì Tom Ford không lên gân lên cốt mỗi khi nói về chuyện cởi bỏ.
Mùi hương đầu tiên của Tom Ford mang tên Tom Ford for Men, thuộc phân khúc dễ với. Mùi hương gỗ quyện gia vị và musk tạo hiệu ứng giống như mùi mồ hôi khi bạn “vận động”. Mùi hương trẻ và không dễ lẫn, kèm theo tấm hình quảng cáo “vui vẻ” ở mức chấp nhận được.
Mùi hương Neroli Portofino nằm trong bộ sưu tập Private Blend đắt tiền. Đôi trai gái nhìn mát mắt tắm cho nhau mang thông điệp đây là mùi hương sảng khoái, tươi mới, và unisex. Quảng cáo giản đơn, tuy chưa đẹp bằng bản thân mùi hương, nhưng gây thiện cảm với người xem.
Jasmin Musk của Tom Ford, đã ngừng sản xuất, là mùi hương ngửi tựa da dẻ người phụ nữ, trắng nõn nà, tỏa mùi thơm ngút ngát mời gọi. Cũng nằm trong bộ Private Blend, mùi hương unisex, tuy nhiên, nghiêng về tính nữ nhiều hơn.
Một mùi hương hay không nhất thiết phải có sex làm điểm tựa. Tuy nhiên, khi thấy một quảng cáo mùi hương sặc mùi… sex, bạn hãy dè chừng, vì không phải sex nào cũng ngon nghẻ cũng đáng tiền. Tuy nhiên, nếu chỉ để… ngắm, tôi không phản đối chuyện dùng sex trong mùi hương. Đùa vậy thôi, thật may mắn khi vẫn có thể loại sex táo bạo và đáng đồng tiền bát gạo như Tom Ford, cân bằng giữa tính cách của mùi hương và “sự vui vẻ” trong những tấm hình quảng cáo. Nghiêm túc mà nói, đàn ông chúng ta chỉ muốn chút vui vẻ không hời hợt thôi mà.
(Kết)