Xuất hiện từ những thập niên 30 – 40 của thế kỉ XX, bobber được cho là hình mẫu xe độ ra đời sớm nhất trong lịch sử. Những chiếc bobber khi ấy chủ yếu được xây dựng dựa trên các hệ xe của Harley Davidson, Indian, Triumph, Norton… Khi đã có một giai đoạn phát triển nhất định, bobber bắt đầu có những sự phân hóa, chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố do sự đa dạng về hệ thống khung, động cơ… và cơ bản nhất là văn hóa bản địa, nơi các biến thế bobber khác nhau ra đời.
Hai đại diện về văn hóa có tầm ảnh hưởng lớn nhất tới thế giới xe khi ấy có thể được nhắc tới là lục địa già châu Âu, và Hoa Kì. Mặc dù đều được xếp chung vào phân khúc bobber, các biến thể xe độ tại đây mang rất nhiều nét khác biệt. Bobber tại châu Âu, sở hữu thiết kế nhẹ nhàng và tinh tế, lược bỏ tối đa các trang bị trên xe, kèm các chi tiết nhỏ, thanh thoát cùng hai vành trước – sau đường kính lớn (có thể lên tới 19 hay 21 inch ở phía trước, và tới 18 inch tại phía sau). Loại động cơ được lắp đặt trên bobber châu Âu cũng khá đa dạng, từ xi lanh đơn, đôi, tới một số phiên bản sử dụng máy Boxer của người Đức. Chiếc bobber của người Mỹ cũng khá đặc trưng cho nền văn hóa và con người nơi đây, lớn hơn, nhanh hơn, có phần phô trương hơn. Một chiếc Bobber có thể được coi là đặc trưng cho tinh thần Mỹ thường mang động cơ V-Twin – kiểu động cơ đặc sản của người bản xứ – cùng hệ thống tay lái mở rộng, kèm cặp vành trước sau nhỏ – trung bình, song sử dụng loại lốp cỡ lớn tới rất lớn. Bobber Mỹ cũng có kiểu dáng bề thế và ngang tàng hơn, đôi khi mang nhiều chi tiết mạ chrome. Tuy nhiên, lợi thế về truyền thống cũng không giúp cho các đại diện bobber Âu và Mỹ kéo dài được quá lâu thời kì hoàng kim của mình, trước các đối thủ từ Á châu.
Tới đầu những năm 1970, cuộc đại bùng nổ của các thương hiệu motor Nhật Bản đã khiến bộ mặt của ngành công nghiệp thay đổi một cách chóng mặt. Những dòng xe đình đám như CB – Series của Honda, XS – Series hay SR – Series của Yamaha… nhanh chóng chiếm được cảm tình của các tín đồ yêu xe trên khắp thế giới. Chúng rẻ hơn, có phần đáng tin cậy hơn và cũng đa dạng hơn những mẫu thiết kế bảo thủ của người Mỹ hay châu Âu. Sự bùng nổ này khiến nhiều hãng xe lâu đời dần rơi vào suy thoái, và tạo đà cho sự phát triển của xe Nhật cho tới ngày nay. Phần lớn những chiếc xe này được gọi với cái tên UJM (Universal Japanese Motorcycles).
Trên chặng đường phát triển của mình, những chiếc xe đến từ đất nước mặt trời mọc cũng đã ghi nhân những đại diện có ảnh hưởng lớn nhất, như CB 750, Kawasaki H1, Suzuki GS hay Yamaha XS 650. Trong đó, chiếc XS 650, song song cùng CB 750 (thế hệ trước 1979 dùng động cơ SOHC) là một trong những phôi xe được ưa thích nhất trong thế giới xe độ. Với hệ thống khung sườn và động cơ đẹp mắt, có tỉ lệ hợp lý cùng khả năng động học tốt, chiếc XS cỡ trung của Yamaha có khả năng tùy biến tuyệt vời, thích hợp với nhiều cấu hình khác nhau như: Flat Tracker, Scrambler, Cafe Racer… Đặc biệt, XS 650 cũng vô cùng hấp dẫn khi được áp dụng kết cấu Brat, vốn sinh ra tại chính quê hương của mẫu xe này. Tuy nhiên, dù được biến đổi dưới rất nhiều thiết kế khác nhau, những chiếc XS 650 “có vẻ” không được lòng những người ưa thích bobber, đặc biệt là bobber “oldschool” châu Âu. Do đó, không có quá nhiều biến thể bobber của chiếc xe này xuất hiện, cũng như đáng chú ý. Song, chiếc XS 650 đến từ Holiday Customs là một ngoại lệ xuất chúng.
Holiday Customs, sở hữu bởi Jared Johnson, có trụ sở đặt tại Portland, Oregon, Hoa Kì. Tại xưởng của mình, Jared là người duy nhất thực hiện toàn bộ các công đoạn khi tiến hành chỉnh sửa xe. Dù chỉ mới được thành lập cách đây khoảng 3 năm, Holiday Custom đã gặt hái những thành công nhất định, và đặc biệt nổi tiếng với các biến thể XS 650 Bobber có hệ thống khung lấy cảm hứng từ những chiếc xe đạp Schwinn.
Về cơ bản, những chiếc XS 650 “Schwinn” ra đời tại Holiday Customs mang âm hưởng mạnh mẽ từ bobber châu Âu, với thiết kế tối giản và nhẹ nhàng. Toàn bộ hệ khung phụ của xe được cắt bỏ để lấy cơ sở cho những tùy chỉnh dành cho hệ khung cứng hardtail truyền thống, không sử dụng giảm sóc sau, của bobber.
Tuy nhiên, khác biệt với các mẫu bobber khung cứng thông thường, kết cấu khung cứng mà Jared sáng tạo ra được lấy cảm hứng từ xe đạp Schwinn, do đó phần khung phụ của xe được điều chỉnh uốn cong thay bị bẻ cứng theo lối xưa cũ thông qua các thao tác kim loại phức tạp. Tuy nhiên, để đảm bảo yếu tố hình học của xe được “đồng bộ”, phần khung chính của chiếc XS cũng cần được sửa đổi một phần để tạo ra nét vuốt liền lạc với đuôi xe. Thiết kế này khiến chiếc XS trở nên đặc sắc với phần khung cứng, lại mềm mại và được xây dựng trên phôi xe của người Nhật – một sự giao thoa văn hóa tuyệt vời.
Nhằm giữ cho xe có bố cục hài hòa, Jared chế tác một bình xăng mới có dạng giọt nước cho chiếc xe. Các chi tiết khác như phần tay lái cũng được uốn cong xuyên suốt. Tại đầu xe, anh lắp đặt một bộ vành 21″ “thửa” từ một chiếc Honda, cùng lốp Avon Speedmaster MKII. Phần đuôi xe dùng bộ vành nguyên bản 18″ của chiếc XS, kết hợp với lốp Firestone Deluxe Champion.
Với Holiday Customs, đây không phải là chiếc XS 650 đầu tiên được hoàn thiện với hệ thống khung “Schwinn” này. Trước đây, họ cũng đã chế tác ra những chiếc XS tương tự. Song lần này, Jared quyết định đem tới những đổi mới mang tính đột phá, khi anh nhìn thấy một chiếc xe đạp có phần chắn bùn làm hoàn toàn bằng gỗ.
Quyết định đến với chất liệu gỗ khiến ông chủ Holiday Customs buộc phải làm quen với những thao tác, trải nghiệm mới chưa từng có trước đây. Jared mất “một chút” thời gian để tìm được loại gỗ thích hợp: gỗ phong. Sau đó, anh thực hiện các kĩ thuật khá hiếm gặp trong độ xe như uốn gỗ, bào phẳng và nhuộm màu. Tuy nhiên, kết quả rất xứng đáng, chiếc XS 650 đã sở hữu một cặp chắn bùn bằng gỗ độc nhất vô nhị.
Các chi tiết điện tử được tinh giảm tối đa để giữ cho xe có dáng vẻ “tối giản”. Bộ khởi động bằng điện được “cắt giảm”, cùng với đó là ắc quy. Ống xả được làm theo kiểu “Straight Pipe”, tức không dùng ống giảm thanh, khiến tiếng thở của chiếc XS trở nên thô bạo một cách thuần khiết nhất có thể. Tất nhiên cặp ống xả cũng được uốn cong tỉ mỉ tương tự khuôn dáng xe, và Jared cũng không quên hoàn thiện chúng với điểm nhấn từ vệt màu tạo ra tự nhiên nhờ quá trình tác động nhiệt.
– Cộ –
Một sự kết hợp giữa Mann Up và choixe.us.
